Interview: Samenwerking Bisbee en NCOI opfristraject

“Bij Bisbee willen we het verschil maken in het Nederlandse onderwijs”, opent Jan Traanman. “Eén van de grootste uitdagingen is natuurlijk het lerarentekort. Toen onderzoek uitwees dat 52.000 Nederlanders lesbevoegd zijn maar niet in het onderwijs werken – de zogenoemde stille reserve –  zagen we dat direct als een kans. Die groep willen we enthousiasmeren om (weer) voor de klas te gaan staan; in het po, vo of mbo. We zien dat docenten het onderwijs niet loslaten. Ook niet als ze eruit stappen. Docent word je niet, dat ben je! Mensen die het onderwijs missen, ervaren soms wel drempels om terug te keren. Daarom hebben we samen met NCOI, een grote, landelijk actieve partner, een revitaliseringstraject ontwikkeld, juist voor die groep. Dat traject is én een opfriscursus én een begeleidingstraject voor (her)intreders in het onderwijs. Door een geringe investering van zes bijeenkomsten én een stage maken (potentiële) docenten met vertrouwen de stap.”

Zij-instromers en herintreders
Martin van der Groep verklaart de rol van NCOI. “NCOI biedt al veel opleidingstrajecten in het onderwijs aan. Een reguliere Pabo, een versnelde Pabo maar ook scholingstrajecten waarbij leraren die al een bevoegdheid hebben een tweede bevoegdheid halen in een tekortvak zoals Nederlands of Engels. Wij zagen het revitaliseringstraject van Bisbee om de stille reserve aan te boren direct zitten. In de zorgsector leiden we veel zij-instromers met succes op voor een baan in de zorg. Iets soortgelijks gaan we nu ook voor het onderwijs doen. Het aantal zij-instromers nam daar de afgelopen jaren al toe, dus er is kennelijk animo voor. Voor mensen die al een lesbevoegdheid hebben is het een heel logische stap.” “En,” completeert Jan, “ook heel belangrijk, we kunnen deze mensen begeleiden naar een betaalde baan in het onderwijs. Maar dat hoeft geen fulltimebaan te zijn. Ze kunnen ook twee dagen in de week lesgeven naast een huidige baan, bijvoorbeeld de zogenaamde hybride docent. Zeker in het mbo zijn die mogelijkheden er volop. Bisbee biedt hiervoor de nodige flexibiliteit.”

Opfriscursus met begeleidingstraject
Hoe ziet het revitaliseringstraject eruit in de praktijk? “NCOI verzorgt het grootste deel van de cursus en Bisbee bemiddelt bij het vinden van een stageplek”, geeft Jan aan. Daar brengen cursisten het geleerde in de praktijk. Die praktijkervaringen nemen ze terug naar de cursus. Daarnaast kijkt er vanuit ons regelmatig iemand mee in de klas, en zetten we een coach in als daar behoefte aan is.” Martin vult aan: “We werken in groepen waarin cursisten ervaringen uitwisselen. Intervisie – waarin ze cases uit de praktijk bespreken – is een essentieel onderdeel van deze opfriscursus. Verder komen zaken als klassendynamiek, (omgang met) diversiteit en mediawijsheid aan de orde.”

Scholen missen slagkracht
Onderwijsinstellingen delen het enthousiasme van beide heren. Martin vertelt: “Gek genoeg vindt de werving van zij-instromers en herintreders in het onderwijs nog niet gecoördineerd plaats. Terwijl deze doelgroep relatief weinig nodig heeft om aan de slag te kunnen. Scholen bieden die ruimte tegenwoordig ook, met een passend salaris.” Jan: “Het activeren van de zogenoemde stille reserve, zoals Bisbee en NCOI dat voor ogen hebben, is uniek in het Nederlandse onderwijslandschap. Op enkele lokale initiatieven na zijn onderwijsinstellingen nog nauwelijks bezig om deze doelgroep zo te enthousiasmeren dat ze terug keren naar het onderwijs.”

Oplossen van een maatschappelijk probleem
Hoe gaat het verder? “Het onderwijsprogramma is inhoudelijk af”, vertelt Jan. “In januari starten we met twee pilots: één met een groep van 12 tot 15  leraren basisonderwijs en een andere met eenzelfde aantal vo/mbo-docenten met een lesbevoegdheid. Na de evaluatie van die pilots zetten we de volgende stap.”  Martin: “We geloven hierin en hebben heel veel zin om dit te gaan doen. We zijn ervan overtuigd dat we zo bijdragen aan het oplossen van een maatschappelijk probleem en dat maakt ons alleen maar enthousiaster.” Jan beaamt dit volmondig. “En het past goed bij de gedachte en werkwijze van Bisbee: wij helpen docenten niet alleen aan een baan, wij helpen ze een stap verder in hun carrière”, besluit hij.